Kaart (cartografie) - Kaspi (stad) (Kaspis Raioni)

Kaspi (Georgisch: კასპი) is een stad in centraal-Georgië met 12.708 inwoners (2022), gelegen in de regio Sjida Kartli op ongeveer 540 meter boven zeeniveau bij de samenvloeiing van de Lechoera en de Mtkvari. Kaspi is het administratieve centrum van de gelijknamige gemeente en ligt ongeveer 48 kilometer ten noordwesten van hoofdstad Tbilisi.

Kaspi is een van de oudste steden in Georgië. De Grakliani-heuvel, een van de oudste en rijkste menselijke archeologische vindplaatsen, ligt in de buurt van Kaspi. Al in de bronstijd was hier een nederzetting getuige archeologische vondsten, maar de eerste schriftelijke verwijzingen naar de naam Kaspi stammen uit de 4e eeuw, tijdens de christelijke bekering van Georgië. Tijdens deze periode was Kaspi een van de grootste en belangrijkste steden van het Iberische koninkrijk. Het niveau van scholing was in Kaspi dusdanig dat de edelen hun kinderen er naar school stuurden. Koning Vachtang I, oprichter van Tbilisi als nieuwe hoofdstad, groeide in Kaspi op.

Kaspi bevindt zich op de handelsroutes die op de Peutinger-kaart uit de late oudheid zijn aangegeven. Het was het centrum van het historische administratieve district "Kaspis Sasparsalaro". In de 8e eeuw werd de stad verwoest na een gevecht met Arabieren. Het leidde sindsdien een anoniem leven als dorp. In de 15e eeuw kwam Kaspi in handen van de adellijke familie Amilachvari, maar pas met de komst van de spoorlijn. Tbilisi - Poti in 1872 nam de betekenis langzaamaan weer toe. Met de Sovjet overheersing vanaf 1921 werd de stad pas echt ontwikkeld. In 1931 opende er een grote cementfabriek, de grootste in Transkaukasië en in 1938 werd Kaspi tot 'nederzetting met stedelijk karakter' gepromoveerd. Het verkreeg de stadsstatus in 1959 vanwege de belangrijke functie als centrum voor de Georgische cementindustrie (cement en leisteen).

De cementfabriek geldt in de 21e eeuw als een van de grootste industriële complexen in het land en staat berucht om zijn grote luchtvervuiling en gezondheidsproblemen die de fabriek zou veroorzaken bij de lokale bevolking. De Russische invasie tijdens de Russisch-Georgische Oorlog in 2008 naderde Tbilisi tot Igojeti, net ten noorden van Kaspi, waar het tot 22 augustus 2008 een wegversperring op de centrale snelweg S1 (E60) liet staan.